Hero Image
Image
Gipsplaten op maat snijden
Gips
10 minutes min

Alles wat je moet weten over gipsplaten

Aan de slag met gipsplaten? Dan is het van belang te weten hoe daarmee om te gaan. Wat zijn de beste omstandigheden om in te werken? Welke gipsplaat past bij welke klus? Hoe kunnen gipsplaten op maat worden gemaakt? Wat voor montagematerialen zijn er nodig? In dit artikel verzamelden we alle antwoorden op deze en andere vragen over opslag, transport, keuze en gebruik van gipsplaten in iedere doe-het-zelf-klus.

Opslag en transport van gipsplaten

Voorafgaand en tijdens de geplande klus is het van belang aandacht te besteden aan de manier waarop gipsplaten worden bewaard en getransporteerd. Houd daarbij rekening met het volgende:

  • Sla gipsplaten op een vlakke ondergrond op in een droge ruimte.
  • Let op dat de maximale draagkracht van de vloer daarbij niet wordt overschreden.
  • Bescherm de gipsplaten tegen weersinvloeden en intrekkend vocht.
  • Leg de gipsplaten met de zichtzijden tegen elkaar.
  • Schuif gipsplaten nooit over elkaar heen.
  • Laat gipsplaten niet rusten op hoeken of kanten.
  • Vervoer losse gipsplaten altijd verticaal.
  • Draag de gipsplaten bij voorkeur met twee personen om beschadigingen van de randen te voorkomen.
  • Pak gipsplaten niet bij de hoeken vast.

Gebruiksomstandigheden

Voordat er met de montage van Gyproc wandsystemen begonnen kan worden, dient de kluslocatie opgeruimd en bezemschoon te zijn. Tijdens het monteren is het belangrijk dat de temperatuur en de relatieve luchtvochtigheid zo constant mogelijk worden gehouden. Grote en/of snelle veranderingen kunnen namelijk leiden tot vormveranderingen, waardoor scheurvorming kan ontstaan.

Voor de verschillende fases van de montage worden bepaalde temperaturen en relatieve luchtvochtigheid omstandigheden geadviseerd. Voor het monteren en toepassen van minerale wol is de minimale temperatuur 7°C. De relatieve luchtvochtigheid dient daarbij tussen de 40% en de 80% te liggen. De optimale omstandigheden zijn 18°C en een relatieve luchtvochtigheid tussen de 50% en 70%. Pas gipsplaten niet toe in ruimten waar de relatieve luchtvochtigheid langdurig hoger is dan 80%. Gipsplaten mogen daarnaast niet worden toegepast op plaatsen waar het warmer kan worden dan 49°C, zoals bij schoorstenen.

Opslag van gipsplaten

Keuze van de plaat

Gyproc kent een ruim assortiment variërend in plaattype, dikte, en kantvorm die elk hun eigen toepassingsmogelijkheden hebben. Met behulp van deze verschillende kenmerken kan voor elke toepassing de juiste plaattype worden gekozen:

Gyproc HABITO

Grijze gipskartonplaat met vastgelegde dichtheid, (> 800 kg/m³). Dit zorgt voor verbeterde prestaties in diverse gewenste toepassingen, bijvoorbeeld een hogere geluidsisolatie, verhoogde brandwerendheid en een verhoogde stootvastheid.

Gyproc Wandplaat

Witte standaard gipskartonplaat voor basistoepassingen bij wanden en plafonds.

Gyproc Badkamerplaat

Geïmpregneerde groene gipskartonplaat met vertraagde wateropname. De plaat wordt toegepast in ruimtes met verhoogde luchtvochtigheid, zoals badkamers en toiletten.

Gyproc Stucplaat

Bruine gipskartonplaat, waarvan de zichtzijde geschikt is om zonder voorbehandeling stukadoorsgips op aan te brengen.

Gyproc Plafondplaat

Standaard 9,5 mm gipskartonplaat voor basistoepassing bij plafonds

Gyproc Badkamerplafondplaat

Groen standaard 9,5 mm gipskartonplaat voor basistoepassing bij plafonds in badkamers

Gyproc Rigidur

Een zeer stootvaste en krasvaste gipsvezelplaat die wordt toegepast in wanden die een zware belasting moeten weerstaan.

Plaatdiktes

De juiste dikte van een gipsplaat is afhankelijk van de klus waarvoor deze wordt gebruikt:

  • 9,5 mm dikke Gyproc gipsplaten worden toegepast bij plafonds.
  • 12,5 mm dikke Gyproc gipsplaten zijn bij uitstek geschikt voor scheidingswanden, voorzetwanden, schachtwanden en plafonds waaraan eisen worden gesteld op het gebied van geluidsisolatie en/of stootvastheid en/of brandwerendheid.

Kantvormen

Binnen het assortiment Gyproc gipsplaten kan men kiezen uit verschillende kantvormen, afhankelijk van de gewenste afwerking:

  • AK Afgeschuinde/afgevlakte kant Een standaard kantvorm voor oppervlakken die met de AK voegmethode een naadloos uiterlijk krijgen.
  • VK Volle kant Een rechte langskant die wordt toegepast in situaties waar geen hoge visuele eisen aan de voegafwerking worden gesteld of de oppervlakken niet worden afgevoegd.
  • RK Ronde kant Een ronde langskant die na het stukadoren niet meer zichtbaar is of juist in het zicht blijft.
gipsplaat met afgeschuinde kant
gipsplaat met afgeschuinde kant
gipsplaat met volle kant
gipsplaat met volle kant
Gipsplaat met ronde kant
Gipsplaat met ronde kant

 

87%

Gyproc profielen zijn 87% lichter in gewicht dan vergelijkbare houten stijlen.

Keuze van de draagconstructie

Gyproc wanden en plafonds zijn opgebouwd met een metalen skelet van Staanders en Liggers. Verwerking van Gyproc gipsplaten op hout is ook mogelijk, maar de Gyproc Metal Stud® systemen bieden zowel op het gebied van prestaties als op het gebied van verwerking een aantal voordelen:

  • Gyproc profielen zijn 87% lichter in gewicht dan vergelijkbare houten stijlen.
  • Gyproc profielen hoeven niet bevestigd te worden aan de onder- en bovenregels, in tegenstelling tot houten stijlen.
  • Gyproc profielen geven een minder directe koppeling tussen beide spouwbladen en zorgen daardoor voor een hogere geluidsisolatie.
  • Leidingen zijn eenvoudig door te voeren in een Gyproc skelet, dankzij de voorgestanste openingen.
  • Gyproc profielen zijn eenvoudig en snel op maat te maken.
  • Een Gyproc skelet kan meer beweging van de omringende constructies opnemen.
  • Gyproc profielen zijn en blijven altijd recht, waardoor de kans op scheurvorming tot een minimum wordt beperkt.
Metal Stud - Metalen profielen

 

Gipsplaten op maat maken

Gyproc Wandplaat, Badkamerplaat, Plafondplaat, Stucplaat en HABITO® platen zijn met een scherp gereedschapsmes eenvoudig op maat te maken. Bij HABITO® is het aan te raden om stroken kleiner dan 50 cm te zagen. Om het snijden van gipsplaten eenvoudiger te maken is het advies de plaat horizontaal op een verhoging te leggen, bijvoorbeeld een stapel platen of schragen, en aan de zichtzijde in te snijden. Bij gebruik van HABITO® dient dit twee keer herhaald te worden, bij gebruik van een van de overige Gyproc gipsplaten slechts één keer. Op deze manier wordt de kartonnen laag doorgesneden waarna de plaat eenvoudig om te vouwen is. Vervolgens kan de kartonnen laag aan de rugzijde doorgesneden worden met een scherp gereedschapsmes. Voor stukken kleiner dan 20 cm is een handzaag aan te raden. Rigidur Gipsvezelplaat wordt met een handzaag, decoupeerzaag of handcirkelzaag (met widia-tanden en stofafzuiging) op maat gemaakt. Zaag daarbij altijd vanaf de zichtzijde. Snijd de kopse of gesneden kanten bij de Gyproc Wand- en Plafondplaten eerst schuin af met een scherp mes wanneer gipsplaten op elkaar geplaatst worden. Zo ontstaat een diepe v-naad die afgewerkt kan worden met een Gyproc Voegenvuller.

Stap 1. Snijden van de gipsplaat
Stap 1. Snijden van de gipsplaat
Stap 2. Breken van de gipsplaat
Stap 2. Breken van de gipsplaat
Stap 3. Rug insnijden van de gipsplaat
Stap 3. Rug insnijden van de gipsplaat

Sparingen in gipsplaten

In een hoek van een gipsplaat kunnen sparingen worden gemaakt door één van de kanten van de hoek in te zagen, waarna de andere kant met snijden en breken kan worden losgemaakt. Sparingen halverwege een kant vereisen twee zaagsnedes, voordat de uitsparing losgesneden kan worden. In het midden van een gipsplaat, voor bijvoorbeeld elektradozen, worden sparingen gemaakt met een gatenzaag, decoupeerzaag, raspvijl of schrobzaag. Zaag daarbij de sparingen altijd vanaf de zichtzijde en werk de randen netjes af met een rattestaart of rasp.

Schroeven

Bij het schroeven van gipsplaten dient een minimale afstand aangehouden te worden tussen de schroeven en de rand van de plaat. Deze afstand verschilt per type plaat en kantvorm:

Type plaat Minimale randafstand in mm
  AK/VK Gesneden kant
Gyproc gipskartonplaten 10 15
HABITO® gipskartonplaten 10 15
Rigidur gipsvezelplaten 10 10

Bij Gyproc en HABITO® gipskartonplaten worden de schroeven tot net onder het kartonoppervlak verzonken om een gladde afwerking mogelijk te maken. De schroefkop moet het karton echter heel laten. Bij Rigidur gipsvezelplaten verzinken de schroeven tot net onder het plaatoppervlak.


Maten schroeven

Het is van belang Gyproc gipsplaten en HABITO® met bijpassende schroeven te monteren. Hiervoor zijn diverse maten beschikbaar:

  • Gyproc snelbouwschroeven (voor Wandplaat, Badkamerplaat, Plafondplaat, Badkamerplafondplaat en Stucplaat) zijn er in lengtes van 25, 35, 45 en 55 mm (nominale schachtdiameter 3,5 mm).
  • HABITO® schroeven zijn er in lengtes 26 en 41 mm (nominale schachtdiameter 3,5 mm).
  • Rigidur schroeven zijn verkrijgbaar in lengtes 19, 30, en 45 mm (nominale schachtdiameter 3,9 mm).
Schroeven van gipsplaten

 

Beplaten van wanden met gipskartonplaten

Gipsplaten worden in het algemeen verticaal tegen de profielen bevestigd. Schroef de platen alleen op de Staanders in de profielen en altijd eerst aan de open zijde daarvan. Het is daarbij belangrijk dat alle stijlen in dezelfde richting staan. Bij het beplaten van de wand wordt eerst één zijde van de wand beplaat. Vervolgens worden alle voorzieningen zoals installaties, achterhout en isolatiemateriaal in de spouw aangebracht. Tenslotte wordt de tweede zijde beplaat. Pas tijdens het platen zoveel mogelijk verdiepingshoge platen toe.

Bij verdiepingshoge platen is de lengte van de plaat gelijk aan de vrije hoogte min 10 mm. De plaat dient tijdens het plaatsen met behulp van een platenhevel tegen het plafond aangedrukt te worden. Hierdoor ontstaat aan de onderzijde van de plaat een kleine naad die kan worden afgewerkt met een plint. Wandplaten worden 1 cm vrij van de vloer en strak tegen het plafond bevestigd. Gebruik voor het liften van de platen een wig of maak een hevel van een lat en een plankje. Zo heb je altijd beide handen vrij voor het schroeven.

Platen wig

Bevestiging van Rigidur gipsvezelplaten

Voor het bevestigen van Rigidur platen met volle kant (VK) wordt een voegbreedte van 5 mm tussen de platen aangehouden. Dankzij de aangepaste afmetingen van de platen (595 en 1195 mm breed), kan de standaard stijlafstand van 600 mm worden gehanteerd.

Gipsplaten in badkamers en toiletten

In natte cellen is het gebruik van de Gyproc Badkamerplaat of Gyproc Badkamerplafondplaat een vereiste. Deze gipskartonplaten bieden extra zekerheid tegen vocht doordat de platen volledig zijn geïmpregneerd. Daarnaast hebben de platen een hogere vormvastheid door de glasvezels in de kern.

Aandachtspunten voor natte ruimtes

  • platen ca. 10 mm vrij van de vloer laten, zodat er geen vocht in de plaat kan optrekken;
  • de wanden aan de onderzijde (tot minimaal 50 mm boven de afgewerkte vloer) met een elastisch waterkerend band beschermen tegen toetreding van water;
  • de naad tussen vloer en wandtegels afdichten met elastisch blijvende kit;
  • de wanden voorzien van een waterdichte afwerking (hierbij de richtlijnen van de fabrikant van de tegellijm in acht nemen);
  • koudwaterleidingen voorzien van voldoende isolatie om condensvorming te voorkomen;
  • leidingdoorvoeren ca. 10 mm groter maken dan de diameter van de leiding en deze na montage afdichten met een elastisch blijvende kit (siliconenkit).
Gipsplaten in natte cellen voorzien van elastische kit bij doorvoeringen
Gipsplaten in natte cellen voorzien van elastische kit bij doorvoeringen
Gipsplaten in natte cellen van de grond
Gipsplaten in natte cellen van de grond

 

Beplaten van plafonds

Bij het beplaten van het skelet met Gyproc gipskartonplaten voor het plafond moeten de volgende algemene richtlijnen in acht worden genomen:

  • de platen bij voorkeur haaks op de profielen monteren;
  • zoveel mogelijk hele plaatlengten gebruiken en platen stotend tegen elkaar monteren;
  • dwarsnaden ten opzichte van elkaar laten verspringen (altijd minimaal 400 mm of één profielafstand);
  • bij dubbele beplating dienen zowel de langsnaden als de kopse naden onderling te verspringen;
  • langsnaden van de platen in de richting van de belangrijkste lichtbron laten lopen;
  • bij dwarsnaden de platen strak tegen elkaar monteren;
  • bij plaatsing van de platen haaks op de profielen moet ter plaatse van een kopse naad altijd een profiel aanwezig zijn;
  • bij het monteren van platen op Staanders (vrijdragend plafond), altijd beginnen met monteren aan de open zijde van het profiel. Dit bevordert een vlakke montage.

Reparatie van gipswanden

Beschadigingen in een wand of plafond van gipsplaten zijn snel en eenvoudig te repareren met Gyproc Unifill (universeel reparatiemiddel). Grote beschadigingen zijn te repareren met behulp van twee stukken metalen Rachel (of stroken hout) die achter de op maat gemaakte opening vastzet worden. Maak vervolgens een passtuk van gipsplaat en schroef dit op de rachels. De naden en schroeven kunnen daarna op de gebruikelijke wijze worden afgewerkt.

Reparatie van een gipswand

Geplaatst op: 19.07.2022 - bijgewerkt op: 27.10.2022