Hoe ontstaan scheuren in wanden en plafonds?

Kort gezegd zijn er twee type scheuren in muren en plafonds. Het eerste type is een scheur in het stucwerk. Dit soort scheuren is ongevaarlijk en in de meeste gevallen eenvoudig te repareren. Het tweede type gaat om scheuren in de opbouw van de wanden of plafonds zelf. Deze scheuren geven aan dat er iets fout gaat in de constructie en dat kan gevaarlijk zijn. Het advies is dan ook om hier zo snel mogelijk een professioneel constructeur naar te laten kijken om het op te lossen. In de rest van dit artikel gaan we alleen in op het type scheuren in stucwerk en wat daartegen te doen is.

Bij een nieuwbouwwoning moet er altijd rekening mee gehouden worden dat de woning nog een jaar of vier nodig heeft om ‘zich te zetten’. Dat betekent dat een nieuwbouwwoning na oplevering nog op de juiste plek moet zakken. Dat klinkt misschien groter dan het is, want het gaat om maximaal enkele millimeters. Maar dit is wel de periode waarin scheuren kunnen ontstaan in wanden en plafonds.

Naast dat de woning nog werkt kan ook het vocht dat in de woning aanwezig is invloed hebben. Dit vocht kan komen van regen tijdens de bouw en/of het niet verwarmen van de woning. Het is daarom heel belangrijk dat na de oplevering van de nieuwe woning rustig wordt opgestookt, zodat het vocht geleidelijk de woning kan verlaten via een openstaand raam. Wordt de temperatuur te snel opgestookt dan verhoogt dat de kans op krimpen en uitdrogen van wanden en plafonds waardoor scheuren in het stucwerk kunnen ontstaan.

Zijn er twee verschillende materialen als ondergrond gebruikt? Dan verhoogt ook dat het risico op scheuren. Beide materialen ‘werken’ namelijk op hun eigen manier, wat betekent dat beide op een eigen manier krimpen en uitzetten. Verschillen de materialen daarin te veel dan kan ook dat een oorzaak zijn van scheuren in het stucwerk.

Naast het rustig opstoken van woning na oplevering zijn er meer manieren om scheuren te voorkomen. Zo kunnen de overgangen van het stucwerk van wanden naar plafonds worden ingesneden, zodat de gebruikte materialen niet aan elkaar hechten. Daarnaast kan ook het gebruik van gaasband op overgangen veel van de werking van de constructie opvangen. Worden de wanden en/of plafonds na het stucen met latexverf gespoten? Zorg dan dat hoeken en naden zijn afgekit. Dit maakt de naden elastisch, wat ook de kans op scheurvorming verkleint.

Verder heeft ook het gekozen materiaal waarmee wanden en plafonds worden opgebouwd invloed op het ontstaan van scheuren. Zo hebben Metal Stud profielen^® van Gyproc het voordeel van een flexibele boven- en onderaansluiting. Wat betekent dat de werking van de omliggende constructie tot 10 mm perfect wordt opgevangen met een blijvend strakke aansluiting als resultaat. Dit is een groot voordeel van het gebruik van Metal Stud^® profielen in vergelijking met een wandopbouw van blokken die weinig tot niks van de werking van een constructie opvangt.

Zijn er ondanks de getroffen voorzorgsmaatregelen toch scheuren ontstaan? Dan zijn deze vaak relatief eenvoudig te repareren. Wel is daarbij het advies om de woning minimaal twee jaar goed uit te laten werken. Zo voorkom je dat de scheuren na reparatie op korte termijn weer terugkomen. Scheuren of beschadigen in een wand of plafond kunnen worden gerepareerd met Gyproc Vul Pasta, een kant-en-klare pasta die minder krimpt dan gipsgebonden vulmiddelen. Volg hiervoor de aanwijzingen op de verpakking.

Kleine scheuren en beschadigingen zijn te repareren door eerst losse stukjes weg te krabben en de ondergrond stofvrij te maken. Vervolgens kan de beschadiging met Gyproc Vul Pasta dicht worden gesmeerd met behulp van een plamuurmes. Laat het vulmiddel daarna drogen en schuur het glad met fijnkorrelig schuurpapier.

Bij grotere beschadigingen is het belangrijk dat al het loszittende stucwerk rond de scheur goed wordt verwijderd. Rondom de beschadiging kan dit met een plamuurmes worden gedaan. De scheur zelf kun je uitkrabben met een verfkrabber. Maak vervolgens de ondergrond stofvrij voordat je het vulmiddel toepast met behulp van een plamuurmes. Strijk het vulmiddel van binnen naar buiten uit. Wanneer het vulmiddel droogt zal het vaak krimpen waarna een tweede of zelfs derde laag nodig is voor een glad eindresultaat. Wacht tot de eerste laag volledig droog is voordat een volgende laag wordt aangebracht. Zijn alle lagen aangebracht? Schuur dan na het drogen het overtollige vulmiddel weg met fijnkorrelig schuurpapier.